Είμαστε σήμερα εδώ για να δοθεί ένα σαφές μήνυμα, ότι η ιστορία αυτή του Ποντιακού Ελληνισμού, δεν αφορά το παρελθόν, αλλά αφορά το παρόν και κυρίως το μέλλον του τόπου μας. Αφορά την παιδεία μας, αφορά τον πολιτισμό μας, τα δικαιώματα στέγασης και τ’ ασφαλιστικά δικαιώματα των πολιτών μας. αφορά και τις διπλωματικές μας σχέσεις. Αφορά θα έλεγα, με δυο λόγια, την ταυτότητά μας.
Τιμούμε λοιπόν την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού που αρχίζει στους χρόνους του μύθου και στους πρώτους ελληνικούς αποικισμούς, όταν ο «άξενος» Πόντος, δηλαδή η αφιλόξενη θάλασσα, μετατράπηκε σε φιλόξενη, δηλαδή σε Εύξεινο Πόντο. Την περίοδο που οι Έλληνες δημιούργησαν πάνω από 70 πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη την περιφέρειά του.
Αλλά η περιοχή η οποία στο διάβα των αιώνων θα έχει την πιο σταθερή ιστορική συνέχεια και μαζικότητα σε επίπεδο πληθυσμού, θα είναι ο μικρασιατικός Πόντος. Εκεί θα δημιουργηθούν πρώτα οι πόλεις κράτη, ενώ στα χρόνια του μεσαίωνα θα αποτελέσει τη “βαθιά Ελλάδα”, όπως αναφέρουν το Βασίλειο του Πόντου οι Άραβες χρονικογράφοι.
Και εκεί, το 1204 θα δημιουργηθεί η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, των μεγάλων Κομνηνών. Αλλά και μετά την πτώση της Τραπεζούντας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, 8 χρόνια μετά την άλωση της Πόλης, ο Ποντιακός Ελληνισμός θα παραμείνει ζωντανός και θα ξανανθίσει στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Βέβαια, όλοι ξέρουμε την τραγική συνέχεια αυτής της λαμπρής ιστορίας. Σε μια καταστροφική περίοδο με εκατομμύρια νεκρούς, που σηματοδοτήθηκε από την άνοδο των Νεότουρκων το 1908, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τις συγκρούσεις των Μεγάλων Δυνάμεων για την περιοχή, τη διεκδίκηση της πολιτικής αυτοδιάθεσης από τον Ελληνισμό και όπως, αποδείχθηκε, τις καταστροφικές και απατηλές ελπίδες που δημιουργήθηκαν γύρω από τη μικρασιατική εκστρατεία.
Και κυρίως, τη γενοκτονία που υπέστη ο Ελληνισμός και άλλοι μη μουσουλμανικοί πληθυσμού, όπως οι Ασσύριοι που εκπρόσωπό τους έχουμε σήμερα μαζί μας, από το οθωμανικό και τουρκικό κράτος, το 1914 μέχρι το 1923.
Αυτή η ιστορία, η ιστορία μας, η ιστορία του Ελληνισμού, βάφτηκε στο αίμα και τον πόνο, οδηγώντας έναν πολιτισμό χιλιάδων χρόνων, στο δραματικό του τέλος. Τα γεγονότα όμως αυτά άνοιξαν ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο όχι μόνο για τον Ποντιακό Ελληνισμό, αλλά για την πορεία της πατρίδας μας.
Όσοι κατάφεραν να διασωθούν και να έρθουν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα, συνέβαλλαν στα δημιουργία μιας νέας κοινωνίας από την οποία προερχόμαστε όλοι μας. Οι πρόσφυγες που έφτασαν στην Ελλάδα, αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες και συχνά αντιμετώπισαν και την άθλια αμφισβήτηση, ακόμα και της ελληνικής τους ταυτότητας, την οποία αγωνίστηκαν τόσο πολύ να προστατεύσουν.
Όπως το λέει και ο ωραίος στίχος που έχει γίνει και τραγούδι, «στα ξένα είμαι Έλληνας, μα στην Ελλάδα ξένος». Τα ξέρετε όλα πολύ καλά, γιατί τα ζήσατε κι εσείς και οι γονείς σας, τα ζήσατε στο πετσί σας όλα αυτά. Παρά τα δεινά όμως, που έζησαν και ζήσατε, από την απαξίωση που εισπράξατε, δεν το βάλατε κάτω. Όχι μόνο επιβιώσατε, αλλά συμβάλλατε καθοριστικά στην οικονομική, πολιτική, πολιτιστική και πνευματική εξέλιξη της πατρίδας μας.
Η οικονομία αναζωογονήθηκε χάρη στην ευφυΐα, την εξωστρέφεια, τον ασίγαστο πόθο για πρόοδο των προσφύγων από τον Πόντο και τη Μικρά Ασία. Όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες, σας χρωστάμε ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για τη συμβολή σας στην ανάπτυξη της πατρίδας μας, της οικονομίας μας, της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Αλλά και της δημοκρατίας μας.
Διότι η δημοκρατία μας απέκτησε ένα νέο, βαθύτερο και πιο ουσιαστικό περιεχόμενο. Ένα πολιτιστικό κύμα στη μουσική, την ποίηση, την τέχνη. Ξεκόλλησε τον πολιτισμό μας, ας μου επιτραπεί η έκφραση, από την άγονη προγονολοτρία. Ακόμα και το εργατικό κίνημα, οι σοσιαλιστικές ιδέες, έγιναν από όραμα μιας μικρής ομάδας ευαισθητοποιημένων διανοουμένων, υλική δύναμη που επηρέασε όλη την πορεία της ελληνικής κοινωνίας χάρις στους πρόσφυγες.
Την ίδια στιγμή, όσοι από τους Πόντιους δεν ήρθαν στην Ελλάδα μετά το τέλος των πολέμων και παρέμειναν ειδικά στη νότια Ρωσία και στην περιοχή της Μαριούπολης, έγιναν φορείς μιας εκπληκτικής πολιτιστικής αναγέννησης την περίοδο του μεσοπολέμου. Δυστυχώς όμως, και εκεί, τη σταλινική περίοδο, θα υποστούν καταστολή, εκτελέσεις, διωγμούς προς την Κεντρική Ασία και την απαγόρευση να ομιλούν την ελληνική γλώσσα.
Ξέρουμε όλοι λοιπόν, την ιστορία σας, τη σκληρή σας ιστορία. Την έξοδό σας προς την Ελλάδα από το ’65 και μετά, και ειδικά μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Την πρόσκληση που απηύθυνε προς τους Ποντίους της πρώην Σοβιετικής Ένωσης το ελληνικό κράτος στις αρχές της δεκαετίας του 2000, να διαμείνουν στην Ελλάδα με εγγυημένα από το κράτος δάνεια για τα σπίτια τους.
Αυτή είναι η ιστορία και την ξέρουμε. Και αυτή είναι και η αλήθεια για την πορεία του Ποντιακού Ελληνισμού. Κι όπως είπα αρχικά, η ανάδειξη, η αναγνώριση της ιστορικής αλήθειας και η διατήρηση της ιστορικής μνήμης, είναι αγώνας όχι μόνο για το παρελθόν αλλά κυρίως για το μέλλον. Το παρόν και το μέλλον.
Γιατί οι γενιές που έρχονται, θα είναι ασφαλείς μόνο όταν θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες που προκαλούν γενοκτονίες, εθνοκαθάρσεις και συγκρούσεις, ώστε να μην έχουμε ξανά πρόσφυγες και μετανάστες να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους στη Μέση Ανατολή λόγω των εκεί διενέξεων και των καταστροφικών πολιτικών της Δύσης.
Και να μην έχουμε πολέμους στην Ευρώπη, στην Ουκρανία σήμερα, με χιλιάδες Ουκρανούς ελληνικής καταγωγής να εγκαταλείπουν την ιστορική για τον Ελληνισμό πόλη της Μαριούπολης, όπως έγινε μετά την αιματηρή ρωσική εισβολή.
Πρέπει λοιπόν να βάλουμε μπροστά έναν κοινό, εθνικό οδικό χάρτη για τον Ποντιακό Ελληνισμό. Γιατί, δικαιοσύνη παντού, σημαίνει δικαιοσύνη για τον Ποντιακό Ελληνισμό, δικαιοσύνη για τους Πόντιους συμπολίτες μας.
Ήρθα λοιπόν σήμερα εδώ, στη μέση της προεκλογικής περιόδου, γιατί γνωρίζω ότι αυτά που σήμερα ειπώνονται, καταγράφονται. Και θα είμαστε εκεί, μέσα από τη δέσμευση που δίνουμε απέναντι σας, για να τα κάνουμε αυτά που θα σας πω, πράξη. Να είναι το συμβόλαιο τιμής με τους παλιννοστούντες Πόντιους, με τον Ποντιακό Πολιτισμό.
Δεσμεύομαι λοιπόν ενώπιόν σας ότι στην επόμενη Βουλή -που προσδοκούμε να έχει και πιστεύω θα έχει πλειοψηφία των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου-, δεσμεύομαι να δημιουργήσουμε μια μόνιμη διαρκή Διακομματική Επιτροπή, που σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών θα χαράξει και θα υλοποιήσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για τη διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, την περίοδο 1914-1923.
Όπως ίσως θα ξέρετε, στις 18 Μαΐου του ’19 στη Θεσσαλονίκη, συναντήθηκα ως πρωθυπουργός με το σύνολο των Ποντιακών Ομοσπονδιών και Ιδρυμάτων, γεγονός που συνέβαινε για πρώτη φορά. Και αποφασίσαμε τη σύσταση Επιτροπής επεξεργασίας προτάσεων για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης των Ελλήνων του Πόντου.
Το πρώτο βήμα ήταν η απόφαση για δημιουργία μουσείου αφιερωμένο στον Ποντιακό και Μικρασιατικό Ελληνισμό. Στον χώρο που παραχωρήθηκε στο Δήμο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, μαζί με το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Δυστυχώς, παρά τις διακηρύξεις κι από την επόμενη κυβέρνηση ότι θα τηρήσει αυτό που δεσμευτήκαμε εμείς στο τέλος της θητείας μας, τίποτε δεν προχώρησε.
Δεσμεύομαι λοιπόν σήμερα ότι αυτό το έργο θα προχωρήσει. Όπως θα προχωρήσει και η καταγραφή και ανάδειξη και άλλων τόπων ιστορικής μνήμης για τον Ποντιακό Ελληνισμό, με πρώτα τα Απολυμαντήρια της Αρετσούς, όπου χάθηκαν 20.000 ψυχές.
Δεσμευόμαστε, επίσης, να προωθήσουμε την εκμάθηση της πλούσιας ιστορίας του Παρευξείνιου Ελληνισμού, ενισχύοντας τις σχετικές αναφορές στα σχολικά βιβλία, αλλά και στηρίζονται ενεργά την έδρα Ποντιακών Σπουδών στο ΑΠΘ, στο πλαίσιο υποστήριξης των δημοσίων πανεπιστημίων μας.
Ένα από τα πιο δυσάρεστα ίσως γεγονότα για τον Ελληνισμό, την τετραετία που φεύγει, ήταν η μετατροπή της Αγια-Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη αλλά και της Αγια-Σοφιάς της Τραπεζούντας σε ισλαμικά τεμένη. Απετέλεσε μια μελανή στιγμή, όχι μόνο για την ελληνική αλλά κυρίως για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, Δεσμευόμαστε λοιπόν ότι θα εντείνουμε την προσπάθεια σε διεθνές αλλά και διμερές επίπεδο, διπλωματικό επίπεδο. Για την προστασία των βυζαντινών μνημείων στην Τουρκία, τα οποία αποτελούν παγκόσμια πολιτισμική κληρονομιά.
Δεσμευόμαστε, επίσης, ότι θα αλλάξουμε το Προεδρικό Διάταγμα 99/94, προκειμένου να τιμάται καθολικά και αμετάθετα η Ποντιακή Γενοκτονία, χωρίς μετακίνηση της ημερομηνίας από τη 19η Μαΐου με οργάνωση εκδηλώσεων σε κρατικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο, δίνοντας ένα σαφές μήνυμα ενότητας και κρατικής στήριξης προς τον Ποντιακό Ελληνισμό.
Όλα αυτά όμως για τα οποία δεσμεύτηκα, νομίζω δεν αρκούν. Διότι πρέπει να κάνουμε και βήματα που αφορούν την οικονομική και ηθική στήριξη του Ποντιακού Ελληνισμού στη βάση της δικαιοσύνης που λέει το σύνθημά μας. Ενέργειες που θα λαμβάνουν υπ` όψιν όλη αυτή τη μεγάλη ιστορία, όλη αυτή τη δύσκολη πορεία του.
Πρώτα απ’ όλα λοιπόν, θέλω να δεσμευτώ ενώπιόν σας ότι η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση θα κάνει πράξη κάτι το οποίο αποτελεί δίκαιο δικό σας αίτημα εδώ και χρόνια: Η εθνική σύνταξη στους ομογενείς της πρώην Σοβιετικής Ένωσης θα καταβάλλεται στα 15 χρόνια μόνιμης κατοικίας και οι ανασφάλιστοι υπερήλικοι ομογενείς θα λαμβάνουν το πλήρες σχετικό επίδομα.
Φίλες και φίλοι, είναι απαράδεκτο μετά από μια τέτοια οικονομική κρίση σαν αυτή που ζήσαμε, και μετά απ’ όλες αυτές τις δυσκολίες της πανδημίας και την κρίση της ακρίβειας που βιώνετε, να έρχεστε αντιμέτωποι με εκδόσεις διαταγών πληρωμής για την κατάσχεση των σπιτιών σας, που χτίστηκαν μάλιστα με εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου.
Είναι απαράδεκτο για δάνεια και για 30.000, 40.000 τα οποία απομένουν, ή ακόμα και λιγότερο, για δάνεια 30.000, 40.000 και απομένουν 5.000, 10.000 ευρώ, να έρχεστε αντιμέτωποι με κατασχέσεις. Κατασχέσεις από τράπεζες, τώρα από τα funds για τα σπίτια που χτίσατε οι περισσότεροι από εσάς με τα χέρια σας, με δικές σας εργασίες, με τον κόπο σας, με τη βοήθεια των γειτόνων σας και με τόσες δυσκολίες και σήμερα να είστε κι εσείς ανάμεσα στους 700.000 συμπολίτες μας που απειλούνται, διότι έχουν πάει τα ενυπόθηκα δάνειά τους, με την πρώτη τους κατοικία, στα χέρια των funds.
Είναι απαράδεκτο, τον Μάιο του ’20 με την οικονομία παγωμένη από το lockdown ακόμα αν θυμάστε, να περνάει ΚΥΑ ο κ. Μητσοτάκης, με την οποία να λέει ότι όποιος από τους παλιννοστούντες έχει πρόβλημα στην αποπληρωμή του στεγαστικού δανείου, πρέπει είτε να ενταχθεί στον πτωχευτικό είτε να αποπληρώσει τις 120 δόσεις. Σαν να μην είναι ιδιαίτερη περίπτωση οι παλιννοστούντες που έχουν περάσει όλα αυτά που έχουν περάσει για να έρθουν στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση του κράτους και με δέσμευση του κράτους να εγγυηθεί τα δάνεια για την κατοικία τους. Δεν είναι ιδιαίτερη περίπτωση οι παλιννοστούντες, μόνο τα δάνεια του κόμματος του κ. Μητσοτάκη, τα 400 εκατομμύρια, τα δανεικά και αγύριστα, μόνο αυτό είναι ειδική περίπτωση.
Γι` αυτό λοιπόν θέλω σήμερα να δεσμευτώ, εδώ από το Μενίδι, ότι με νέα ρύθμιση που θα φέρουμε, θα διαγραφούν τα πρόστιμα, οι προσαυξήσεις και κάθε είδους τόκοι που επιβαρύνουν τα δάνεια των παλιννοστούντων του Πόντου, τα δάνεια που αφορούν την κατοικία τους. Και από ‘κει και πέρα, το υπόλοιπο δάνειο θα ρυθμίζεται για εξόφληση σε 240 άτοκες δόσεις, με ανώτερη δόση τα 100 ευρώ το μήνα. Γιατί εμείς θέλουμε να κάνουμε πράξη αυτή την υπόσχεση, που από το 2000 έδωσε η ελληνική πολιτεία στους συμπολίτες μας που ήρθαν από τη Σοβιετική Ένωση.
Τέλος, να δεσμευτούμε, όπως λέμε με σαφήνεια και στο πρόγραμμά μας, για την απλοποίηση των διαδικασιών ιθαγένειας, όπως γίνεται σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Διότι εκτός των άλλων, είναι απαράδεκτο να υπάρχουν Έλληνες παλιννοστούντες και οι οικογένειές τους να ταλαιπωρούνται ακόμα με το θέμα τις ιθαγένειας, με ερωτήσεις και συνεντεύξεις που δεν μπορεί να περάσει ακόμα και κάποιος που γεννήθηκε, μεγάλωσε, έβγαλε πανεπιστήμιο, εγώ που είμαι βουλευτής ενδεχομένως και πολλοί από μας να μη μπορούν να αντεπεξέλθουν.
Αυτές οι δεσμεύσεις είναι δεσμεύσεις που θέλουμε να γίνουν άμεσα πράξη. Και θα γίνουν πράξη, γιατί είναι δεσμεύσεις δικαιοσύνης. Είναι ο οδικός χάρτης προκειμένου η πολιτεία να στηρίξει πραγματικά τον Ποντιακό Ελληνισμό με τον τρόπο που του αξίζει. Είναι η βάση, θα έλεγα, για να μπορούμε να μιλάμε έμπρακτα για δικαιοσύνη παντού, δικαιοσύνη και στους παλιννοστούντες του Πόντου, δικαιοσύνη για τον Ποντιακό Ελληνισμό.
Φίλες και φίλοι, ο Ποντιακός Ελληνισμός είχε πάντα τη θέση του στις πρώτες γραμμές των αγώνων για την πρόοδο στον τόπο μας. Στις πρώτες γραμμές των αγώνων για δημοκρατία στον τόπο μας. Χιλιάδες παιδιά έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την πρόοδο.
Χιλιάδες παιδιά που συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση, στους δημοκρατικούς αγώνες, στο αντιδικτατορικό κίνημα, ο Ποντιακός Ελληνισμός και οι πόντιοι στον τόπο μας, ήταν πάντοτε, όπως και όλοι οι πρόσφυγες, η καρδιά της δημοκρατικής παράταξης.
Και ως η καρδιά της δημοκρατικής παράταξης του τόπου, σας καλώ να δώσουμε όλοι μαζί τον αγώνα!
Να ξανασηκώσουμε τον ήλιο πάνω απ’ την πατρίδα μας!
Να δώσουμε όλοι μαζί τον αγώνα για να ξαναγυρίσει η δικαιοσύνη, να δώσουμε όλοι μαζί τον αγώνα για τη μεγάλη αλλαγή που έχει ανάγκη ο τόπος στις 21 του Μάη!
Να φέρουμε την αλλαγή που έχει ανάγκη η κοινωνία!
Να ξαναφέρουμε τη δικαιοσύνη.
Στις 21 του Μάη, να δώσουμε ανάσα, προοπτική, ελπίδα στην ελληνική κοινωνία.
Ξέρω ότι σήμερα μιλάω σε ανθρώπους που γνωρίζουν τι θα πει αδικία. Έμαθαν τι θα πει αδικία, όπως λέει και το τραγούδι, «μέσα από την κούνια τους». Την αδικία τη βιώσατε εσείς οι Πόντιοι, οι παλιννοστούντες, μέσα από την κούνια σας.
Θέλω λοιπόν να σας πω ότι κάθε φορά που βρίσκομαι απέναντί σας σε μια λαϊκή περιοχή της χώρας, αισθάνομαι ως ένας από σας. Διότι εμείς δεν μεγαλώσαμε, ούτε γεννηθήκαμε ούτε μεγαλώσαμε σε παλάτια. Και ξέρουμε τι θα πει αδικία. Γι` αυτό και είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να τη χτυπήσουμε, να την αντιμετωπίσουμε.
Θέλω λοιπόν να σας πω, ότι μπορούμε, ξέρουμε και μπορούμε να φέρουμε μια πραγματική αλλαγή στη ζωή μας. να κάνουμε το κράτος δίκαιο, αποτελεσματικό στην υπηρεσία του πολίτη. Δημοκρατικό, κοινωνικό, να εμπνέει σιγουριά.
Ξέρουμε και μπορούμε να φέρουμε μια ανάσα στην οικονομία, να στηρίξουμε την κοινωνία.
Ξέρουμε και μπορούμε.
Στις εκλογές της 21ης του Μάη, μπορούμε και θα φέρουμε την αλλαγή π ουσιαστικά έχει ανάγκη ο τόπος!
Και μια προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας, σταθερότητας και μακράς πνοής, μπορεί να οδηγήσει τον τόπο αλλά και την κοινωνία όρθια μαζί με τον τόπο σε μια άλλη προοπτική ελπίδας. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν σ’ αυτές τις εκλογές, θα ανοίξει το δρόμο για την αλλαγή.
Και θέλω σήμερα να σας διαβεβαιώσω, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο θα έρθει και θα εκπλήξει όλους αυτούς που κάνουν πως δεν βλέπουν τι συμβαίνει γύρω τους και βλέπουν μόνο τις κατασκευασμένες μπάρες των δημοσκοπήσεων στα δελτία των ειδήσεων. Αλλά η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μεγάλη. Θα είναι ισχυρή η εντολή που θα λάβουμε από εσάς, από τους λαϊκούς ανθρώπους που αναζητούν δικαιοσύνη το βράδυ της 21ης του Μάη. Και όσο πιο ισχυρή είναι η νίκη, τόσο πιο βέβαιη η συγκρότηση κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας την επομένη των εκλογών.
Θέλω λοιπόν να σας ευχαριστήσω θερμά για την παρουσία σας. Και να σας πω να θυμάστε από τις 22 και μετά τις δεσμεύσεις που σήμερα έδωσα ενώπιόν σας, για τον Ποντιακό Ελληνισμό, τις δεσμεύσεις που έδωσα για τους παλιννοστούντες Έλληνες του Πόντου. Δεσμεύσεις που θα κάνουμε πράξη, με μια προοδευτική πλειοψηφία, από τις 22 του μηνός.
Καλή δύναμη! Σας ευχαριστώ θερμά γι` αυτή τη ζεστή παρουσία και υποδοχή σας εδώ. Γεια σας!
