ούτε ποιοι θα είναι οι υποψήφιοι αλλά ούτε και με ποιο εκλογικό σύστημα θα γίνουν σε μερικούς μήνες οι αυτοδιοικητικές εκλογές. Από τη μια υπερβολή στην άλλη, σε μια εποχή που τόσο οι ακραίες αντιλήψεις όσο και οι ακραίες πολιτικές συμπεριφορές κερδίζουν έδαφος και βέβαια ψηφοφόρους.
Μέσα στο περίεργο πολιτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί είναι φανερό ότι οι πρόθυμοι να ασχοληθούν με την τοπική αυτοδιοίκηση έχουν περιοριστεί. Ο θεσμός δεν έχει ούτε τη λάμψη ούτε και τις απολαβές του παρελθόντος. Οι άνθρωποι στην αυτοδιοίκηση καλούνται να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις, με ελάχιστους πόρους και αυξημένες ανάγκες κοινωνικού χαρακτήρα. Οι εποχές που έρχονταν λεφτά με μια επίσκεψη σε υπουργείο για αναπλάσεις και πανηγύρια έχουν τελειώσει. Οι εξυπηρετήσεις κάθε μορφής και κυρίως οι διορισμοί αποτελούν παρελθόν ενώ η αίγλη του αξιώματος έχει πέσει και αυτή θύμα των γενικεύσεων και του λαϊκισμού που έχει καταστήσει όλους όσους ασχολούνται με την πολιτική ως ύποπτους εγκληματίες! Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, από τη μια τεράστιες δυσκολίες και προβλήματα στην καθημερινότητα του θεσμού και από την άλλη απαξίωση και χλευασμός από την πλειοψηφία των πολιτών, είναι απολύτως λογικό ελάχιστοι να ενδιαφέρονται για την αυτοδιοίκηση.
Το μειωμένο ενδιαφέρον μοιραία θα καλυφθεί από επαγγελματικά κομματικά στελέχη που θέλουν να χρησιμοποιήσουν το θεσμό ως κομματικό λάφυρο και προσωπικό εργαλείο ανέλιξης, και από διάφορους άλλους φιλόδοξους στα όρια της ιατρικής παρακολούθησης. Δεν ισχυριζόμαστε ότι αυτό δε συνέβαινε σε μεγάλο βαθμό και κατά το παρελθόν αλλά αυτό στις συνθήκες που διαμορφώνονται θα είναι ο κανόνας. Επιπρόσθετα, αν συνυπολογιστεί το προσωπικό που στελεχώνει πλέον τα κόμματα γίνεται αντιληπτό ότι το μέλλον του θεσμού της αυτοδιοίκησης προδιαγράφεται δυσοίωνο. Αν δεν υπάρξουν δομικές αλλαγές, ο πολίτης θα κληθεί να επιλέξει μεταξύ της χειρότερης δυνατής λύση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πολύ σωστά αναπτύσσεται η συζήτηση για το τι πρέπει να αλλάξει προκειμένου να ασχοληθούν με τις τοπικές πολιτικές υποθέσεις υγιείς δυνάμεις και πρόσωπα. Ορισμένοι θεωρούν ότι αρκεί η αποκομματικοποίηση των αυτοδιοικητικών εκλογών και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μια αλλαγή του εκλογικού νόμου. Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα αλλά δυστυχώς δεν είναι. Οι μηχανιστικοί τρόποι δεν παράγουν πολιτικά αποτελέσματα. Και ενιαία λίστα δημάρχων και δημοτικών συμβούλων να υπάρξει, υπάρχουν οι μηχανισμοί και η τεχνογνωσία που μπορεί να αναδείξει τους κομματικά αρεστούς σε βάρος των ικανών. Δεν ισχυριζόμαστε ότι δεν πρέπει να γίνουν αλλαγές στο εκλογικό σύστημα αλλά ότι αυτές από μόνες τους δεν πρόκειται να προσφέρουν αν δεν συνοδεύονται από την κυριαρχία μιας νέας αντίληψης για την ανάδειξη των τοπικών πολιτικών ηγεσιών.
Ο εκλογικός νόμος θα πρέπει να συμβάλει στην ενίσχυση των ανεξάρτητων και των νέων σχηματισμών. Το υπάρχον εκλογικό σύστημα, με τις προϋποθέσεις που θέτει στην κατάρτιση των συνδυασμών, παραπέμπει υποχρεωτικά στην ύπαρξη μεγάλων πολυπληθών παρατάξεων η συγκρότηση των οποίων παραπέμπει ευθέως στην ύπαρξη κομματικού μηχανισμού. Οι αυτόνομες παρουσίες οι οποίες μπορούν να δώσουν οξυγόνο στο θεσμό και να συγκροτήσουν στην πορεία νέες πλειοψηφίες ουσιαστικά αποκλείονται. Είναι ταυτόχρονα λάθος να θεωρεί κάποιος ότι στην αυτοδιοίκηση μπορεί να υπάρχουν «απολίτικα» πρόσωπα. Είναι άλλο πράγμα η πολιτική κατεύθυνση και άλλο η κομματική μυωπία.
Αναγκαία θα υπάρχει πολιτικό χρώμα στη λήψη αποφάσεων, στη διαχείριση των θεμάτων του δήμου. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να περιμένεις από κάποιον που πιστεύει στον κρατισμό να δώσει τη διαχείριση των σκουπιδιών στους ιδιώτες, όπως και δεν μπορεί να περιμένεις από κάποιον που πιστεύει στην ιδιωτική πρωτοβουλία να ξεκινήσει έργα με αυτεπιστασία. Το ζήτημα όμως είναι ότι οι διαφορές αυτές θα πρέπει να αφορούν τον τρόπο διαχείρισης των υποθέσεων του δήμου και όχι το πώς τοποθετούνται σε γενικότερα πολιτικά ζητήματα. Να χρησιμοποιούν, δηλαδή, το δήμο ως προέκταση του κόμματος και των επιδιώξεών τους. Όσοι ονειρεύονται δημοτικές αρχές για να κηρύξουν ζώνες ανεξάρτητων κομματικών κρατιδίων αργά η γρήγορα θα καταλάβουν ότι οι αυτές οι επιλογές δεν αφορούν τις τοπικές κοινωνίες και τις ανάγκες τους. Οι αλλαγές στο τρόπο εκλογής στην αυτοδιοίκηση, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των κομματικά αυτόνομων και ανεξάρτητων υποψηφιοτήτων, είναι αναγκαίες. Ο τρόπος εκλογής σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη διεξαγωγή τους με τις ευρωεκλογές μπορούν να δημιουργήσουν δεδομένα απεξάρτησης της αυτοδιοίκησης από βαρίδια του παρελθόντος και απελευθέρωσής της από κομματικούς εγκάθετους και μωροφιλόδοξους κάθε μορφής.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.