και σε μερίδα του πολιτικού προσωπικού όπως οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ του ΚΚΕ και των ΑΝΕΛ.
Τι προβλέπεται για τη μικρή ΔΕΗ
Στην νέα εταιρία που στην συνέχεια θα πουληθεί θα προσφερθούν λιγνιτικές μονάδες, φυσικού αερίου και υδροηλεκτρικές, που αντιστοιχούν στο 30% του παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ.
Θα προσφερθούν οι μονάδες:
- Λιγνίτης: ΑΗΣ Αμύνταιο Ι & ΙΙ, ισχύος 600 MW, ΑΗΣ Μελίτη Ι, ισχύος 330 MW.
Επίσης τα δικαιώματα της ΔΕΗ στα λιγνιτωρυχεία που απαιτούνται για τη λειτουργία τους (Αμυνταίου, Κλειδιού, Λόφων Μελίτης, Κομνηνών Ι & ΙΙ, Βεύης.
- Υδροηλεκτρικά: Πλατανόβρυση 116 MW, Θησαυρού 384 MW, Άγρας 50 MW, Εδεσσαίος 19 MW, Πουρνάρι Ι και ΙΙ, συνολικής ισχύος 334 MW.
- Φυσικό αέριο: ΑΗΣ Κομοτηνής 485 MW.
Πρόκειται δηλαδή για μονάδες συνολικής ισχύος 2.318 μεγαβάτ συν την άδεια παραγωγής για την Μελίτη 2.
Πως φτάσαμε έως εδώ; Τι φταίει και σήμερα πωλούνται φράγματα και σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε τελική ανάλυση κάτω του κόστους; Πρόκειται για συνομωσία των δανειστών μας με τους ντόπιους ''ολιγάρχες'' με την ανοχή της συγκυβέρνησης για να αρπάξουν τα ασημικά της ΔΕΗ;
Η ιστορία είναι παλιά και ξεκινά μετά την συνθήκη του Μάαστριχτ όπου από 1 Ιανουαρίου 1993 καθιερώθηκε η ελεύθερη κίνηση αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίου και εργασίας. Επίσης η Συνθήκη του Μάαστριχτ συμπεριέλαβε διατάξεις για την κατασκευή Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΔΕΔ ) για την ενέργεια, τις μεταφορές και τις επικοινωνίες. Τα ΔΕΔ θα χρηματοδοτούντο από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς επίσης και από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και τα Ταμεία Συνοχής, τα οποία προορίζονται για την ανάπτυξη των φτωχότερων Ευρωπαϊκών περιοχών και για την ενοποίηση των Ευρωπαϊκών υποδομών αντίστοιχα. Πολλά ευρωπαϊκά κρατη στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα που έθεσε το Μάαστριχτ και στην συνέχεια η συνθήκη της Λισσαβόνας προχώρησαν σε γενναίες ανακατατάξεις στις τηλεπικοινωνίες αλλά και στο χώρο της ενέργειας. Κρατικές ενεργειακές εταιρίες στην Γαλλία την Ιταλία την Γερμανία την Ισπανία κλπ προχώρησαν σε συμμάζεμα των δραστηριοτήτων τους προετοιμάστηκαν για την απελευθέρωση της αγοράς. Με σχέδιο και πρόγραμμα προχώρησαν σε πωλήσεις μεριδίων ηλεκτροπαραγωγής κρατώντας φυσικά για τον εαυτό τους την πυρηνική ενέργεια και τα φράγματα, όπου υπήρχαν.
Τι έγινε στην Ελλάδα
Από τα μέσα του 1996 η ΔΕΗ εκπονούσε του σχέδιο ΘΑΛΗΣ που προέβλεπε τον λογιστικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της ΔΕΗ σε παραγωγή μεταφορά διανομή και εμπορία και την δημιουργία αντίστοιχων εταιριών, δημιουργία συνεργατικών σχημάτων με άλλους παίκτες κλπ. Το σχέδιο εκπονούσε o κολοσός EDF που από το 2004 έπαψε να κατέχει το κρατικό ενεργειακό μονοπώλιο στην Γαλλία. Τέτοιες ενημερώσεις έγιναν ακόμη και στην Πτολεμαϊδα με τους συνδικαλιστές της εποχής να απορρίπτουν κάθε αλλαγή στα δεδομένα. Την άποψη των συνδικαλιστών ενστερνίστηκε το πολιτικό προσωπικό, υπουργοί, βουλευτές και δήμαρχοι. Κανένας δεν ήθελε την ΔΕΗ ως μοντέρνα εταιρία μακριά και έξω από πολιτικά παιχνίδια, την ήθελαν ως κρατική εταιρία που υλοποιεί όλα τα πολιτικά ρουσφέτια της κυβέρνησης, των τοπικών δημάρχων και βουλευτών.
Το 1999 η Ελλάδα έχει κλειδώσει την δραχμή σε σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία και ετοιμάζεται να εισέλθει στο euro. Ο Σημίτης αντιλαμβάνεται ότι η χώρα είναι παντελώς απροετοίμαστη για την ενεργειακή καταιγίδα που έρχεται με την απελευθέρωση της αγοράς και μετά το όχι που εισπράττει από τον Τάκη Αθανασόπουλο, αποφασίζει να τοποθετήσει στο τιμόνι της ΔΕΗ τον manager Στέργιο Νέζη. Η ΔΕΗ εισέρχεται στο χρηματιστήριο της NY αλλά προχωρά με βήμα χελώνας στις υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνηση μετά τις ήττες στο ασφαλιστικό αδυνατεί να λάβει σοβαρές αποφάσεις για την απελευθέρωση της αγοράς τον διαχωρισμό της ΔΕΗ, την σύμπραξη της με ιδιώτες η την πώληση ενεργειακών μεριδίων σε ιδιώτες κρατώντας για τον εαυτό της στρατηγικά κομμάτια στους λιγνίτες και τα φράγματα. Στην Ευρώπη οι ενεργειακοί κολοσοί αλλάζουν, μετασχηματίζονται, αγοράζουν και πωλούν αντίστοιχα μερίδια, παίρνουν θέση στην απελευθερωμένη αγορά που γίνεται πραγματικότητα. Στην Ελλάδα οι συνδικαλιστές ενδιαφέρονται όχι για την σωτηρία της ΔΕΗ από τον τυφώνα που έρχεται αλλά για τις παχυλές συντάξεις τους.
Προκειμένου να ενταχθεί η ΔΕΗ στο χρηματιστήριο ο τότε υπουργός Ανάπτυξης Ευάγγελος Βενιζέλος προχωρά με την ηγεσία της ΓΕΝΟΠ Εξαρχος – Πιλαλίδης σε μια λεόντεια συμφωνία όπου αναγνωρίζει ότι περιουσία των εργαζομένων, αποτελεί μέρος της ΔΕΗ την οποία περιουσία αποτιμά στα 3,3 δις δρχ . (Οργανισμός Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ που περιελήφθη στο N. 2773/99). Με αυτήν την συμφωνία περιορίστηκαν δραματικά τα επενδυτικά ανοίγματα της επιχείρησης τα επόμενα χρόνια αφού κάθε κουβέντα προσέκρουε στην διάσωση του ασφαλιστικού πυλώνα των Δεητζηδων κι όχι στην διάσωση της επιχείρησης.
Λόγω πολιτικού κόστους κανείς δεν τολμά τις σοβαρές αποφάσεις, ενώ έχουν αρχίσει οι πιέσεις απο τα αρμόδια όργανα της Κομισιόν για την ενεργειακή στασιμότητα της χώρας. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος ως υπουργός Ανάπτυξης το 2003 και προεδρεύον στο συμβούλιο υπουργών της Ελληνικής προεδρίας, υπογράφει την ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει άνοιγμα της αγοράς ενέργειας τον Ιούλιο του 2004 για όλη την αγορά, πλην της οικιακής κατανάλωσης, και τον Ιούλιο του 2007 προβλέπει άνοιγμα και για την οικιακή κατανάλωση. Οι οδηγίες ισχύουν για την Ευρώπη αλλά με αλχημείες και διάφορες λογιστικές ακροβασίες για την Ελλάδα.
Η νέα κυβέρνηση που προκύπτει το 2004 φέρνει στο τιμόνι της ΔΕΗ τον Ι. Παλαιοκρασά παλαιό υπουργό της ΝΔ που το μοναδικό έργο που έφερε εις πέρας στο σύντομο διάστημα που έμεινε στην ΔΕΗ ήταν εννέα φάκελοι με αποφάσεις του προηγούμενου ΔΣ της επιχείρησης, τους οποίους προσκόμισε στον Εισαγγελέα. Ούτε αυτός ο έμπειρος πολιτικός καταφέρνει να οδηγήσει με ασφάλεια την περίφημη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας κι έτσι συνθλίβεται στα αντικρουόμενα συμφέροντα των ιδιωτών αλλά και στην σθεναρή στάση των συνδικαλιστών. Με άδοξο τρόπο αποχωρεί και την θέση του αναλαμβάνει με καθήκοντα διευθύνοντα συμβούλου ο Τάκης Αθανασόπουλος.
Ο τελευταίος αντιλαμβάνεται ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και εκπονεί άμεσα το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της ΔΕΗ που το δίδει στην δημοσιότητα και τον Οκτώβριο ψηφίζεται από το ΔΣ της ΔΕΗ. Από την αίθουσα του Νομαρχιακού συμβουλίου Κοζάνης παρουσία όλων των φορέων αλλά και στην Πτολεμαΐδα στην εκδήλωση του ΣΠΑΡΤΑΚΟΥ για τους λιγνίτες, σε μια προφητική του ομιλία όπου ενημερώνει για τα κατεπείγοντα του στρατηγικού σχεδίου, και σημειώνει ότι: «Οι οργανισμοί που δεν αναγνωρίζουν ότι το περιβάλλον τους αλλάζει δεν επιβιώνουν». ...
Απευθυνόμενος στην ΓΕΝΟΠ και στην αρνητική της στάση στο θέμα της δημιουργίας ανωνύμων εταιριών σημείωσε με νόημα ότι «δεν πρέπει να πνίγουμε προσπάθειες εν τη γένεση τους και δεν πρέπει να μας φοβίζει το γεγονός να μελετήσουμε προσπάθειες και μοντέλα που εφαρμόζουν με επιτυχία άλλες ανταγωνίστριες εταιρίες στην Ευρώπη όπως η γαλλική EDF η οποία προχώρησε στον νομικό διαχωρισμό των μονοπωλιακών δραστηριοτήτων από τις ανταγωνιστικές της δραστηριότητες και σήμερα είναι μια εταιρία με σημαντική κερδοφορία σε όλους τους τομείς της αγοράς»...(Ελευθεροτυπία 5/11/2007).
Η συνέχεια είναι γνωστή ο Αθανασόπουλος δεν μπόρεσε ποτέ να συνεδριάσει με το διοικητικό του συμβούλιο για να αποφασίσουν για το μνημόνιο συνεργασίας με την γερμανική RWE που προέβλεπε την δημιουργία δύο Λιθανθρακικών μονάδων στην Εύβοια και την δημιουργία δύο Λιγνιτικών στην Φλώρινα και την Πτολεμαΐδα. Οι συνεδριάσεις ματαιώνονται ακόμη και στα ξενοδοχεία από τούς μαινόμενους ταύρους της ΓΕΝΟΠ Νίκο Φωτόπουλο, Γιώργο Κατανα και άλλους της ευγενούς δεξιο – αριστεράς. Σε κάποιες από τις τραμπούκικες εξορμήσεις της ΓΕΝΟΠ θα παραβρεθεί και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου πρώην υπουργός Οικονομικών. Ακόμη και οι κυβερνητικοί βουλευτές της Κοζάνης Τσιαρτσώνης Παπαδόπουλος και Κασαπίδης αντιμάχονται το σχέδιο του δηλώνοντας ότι θα βρει απέναντι του την τοπική κοινωνία. Ο πρώην υπουργός Νίκος Τσιαρτσώνης δηλώνει απειλητικά ότι «Εάν η ΔΕΗ επιμείνει σε αυτά και δεν εξαντληθεί ο διάλογος....., το πιθανότερο είναι να βρεθεί ολόκληρη η περιοχή απέναντι στην εφαρμογή αυτής της πρότασης-απόφασης που θα έχει ληφθεί ερήμην της....Είναι αυτονόητο πως σε μια τέτοια περίπτωση θα βρεθούμε όλοι στην ίδια γραμμή... (Ελευθεροτυπία 14/10/07).
Από την Κοζάνη ο συνδικαλιστής (ΝΔ) γραμματέας της ΓΕΝΟΠ Β. Μπουζούλας δηλώνει ότι, το σχέδιο που ψήφισε το ΔΣ της ΔΕΗ, δεν το γνωρίζει το υπουργείο Ανάπτυξης (δηλαδή ο Χ. Φώλιας) και ότι ο Αθανασόπουλος με τις πράξεις του αντιπολιτεύεται το πρόγραμμα της κυβέρνησης!. Ακολουθούν πολυήμερες απεργίες τον Νοέμβριο 2007 και τον Μάρτιο 2008 που φέρνουν ακόμη και εκτεταμένες διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος κυρίως στο λεκανοπέδιο και τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Σε αυτό το κλίμα όπου η ΔΕΗ καταρρέει όπου δεν προχωρά καμία μεταρρύθμιση και που έχει ξεσπάσει ήδη η κατάρρευση της Lehman Brothers Holdings με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση κρίση να έχει επηρεάσει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι συνδικαλιστές κερδίζουν αυξήσεις που ξεπερνούν το 10%. Ήδη η χώρα είναι σε προεκλογική περίοδο και λίγους μήνες μετά αποκαλύπτεται το πραγματικό πρόσωπο της οικονομίας της η παραλίγο χρεοκοπία και έξοδος από το ευρώ, και η είσοδος της στο μνημόνιο.
Κανείς από τους ενεργούς η συνταξιούχους συνδικαλιστές δεν μπορεί να ''κλαίγεται'' για την μικρή η την μεγάλη ΔΕΗ. Δικό τους κατόρθωμα είναι αυτό που γίνεται, εχουν συμβάλει τα μεγιστα ωστε από τα δικά τους ιδιοτελή συμφέροντα να τσακιστεί ο ενεργειακός αυχένας της περιοχής και της χώρας. Αλλά δυστυχώς δεν θα το πληρώσουν τόσο οι ίδιοι αλλά θα το φορτωθούν άνθρωποι που δεν έφταιξαν, η δεν πήραν μέρος σε τέτοιες αποφάσεις, δεν ρωτήθηκαν και τέλος δεν «πλούτισαν» από την ενασχόληση τους με τα «κοινά» της ΔΕΗ .
Εάν η ΔΕΗ και η κυβέρνηση είχε προχωρήσει την χρονική στιγμή που έπρεπε στην ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς και το συμμάζεμα της επιχείρησης με την πώληση ενεργειακών μεριδίων σε ιδιώτες χωρίς καμία δαμόκλειο σπάθη στο κεφάλι, σήμερα δεν θα βρισκόταν σε αυτή την δυσάρεστη θέση να υποχρεώνεται στην βίαιη απελευθέρωση κι ιδιωτικοποίηση ακόμη και στρατηγικών τομέων της ενέργειας όπως οι λιγνίτες και τα φράγματα.