650 θέσεων εργασίας» απεντάχθηκε από το ΣΔΑΜ. Την σχετική δήλωση έκανε ο Διοικητής της ΕΥ Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Πελοπίδας Καλλίρης μετά από ερώτηση του γράφοντα στο περιθώριο της εκδήλωσης «δικτύωσης» που διοργάνωσε το ΣΔΑΜ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο στην Κοζάνη. Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Πελοπίδας Καλλίρης ο φάκελος της εταιρίας «αξιολογήθηκε από την Ειδική υπηρεσία Δίκαιης μετάβασης και κρίθηκε ανεπαρκής στο όλο σχέδιο. Ζητήσαμε πολλές φορές κάποια επιπλέον στοιχεία, μας δόθηκαν τα εξετάσαμε και με βάση αυτά που προβλέπονται στις Κρατικές ενισχύσεις και από το σχέδιο διοίκησης και ελέγχου, αποδείχθηκε η προβληματικότητα και δεν μπορούσε να ενταχθεί το συγκεκριμένο έργο». Ο κ. Καλλίρης δήλωσε ότι «υπήρξε ένσταση από την πλευρά της εταιρίας η οποία θα εξεταστεί».
Στο ερώτημα του γράφοντος εάν υπάρχει προβληματικότητα στην θυγατρική εταιρία η στην μητρική που έχει εδρα τις ΗΠΑ ο κ. Καλλίρης δήλωσε ότι «στην προκειμένη περίπτωση εξετάσθηκε η μητρική με τις διασυνδεόμενες εταιρίες. Είναι συνολικός ο έλεγχος που γίνεται άρα είναι συνολικό το αποτέλεσμα και δεν αφορά μόνο την μια εταιρία» κατέληξε.
Αυτά αφορούν το επίσημο κομμάτι της ενημέρωσης γιατί στο ανεπίσημο κομμάτι υπήρξαν, φημολογία και διαρροές τόσο από υπηρεσιακούς παράγοντες της Περιφέρειας που πρόκεινται στην ΝΔ, όσο και από αυτοδιοικητικούς της ιδίας παράταξης ότι υπάρχει πρόβλημα με την συγκεκριμένη εταιρία. Μάλιστα κλείνοντας πονηρά το μάτι, άφηναν υπονοούμενα για την οικονομική της υπόσταση. Εν τω μεταξύ οι παραπάνω – εννοείται ότι έχουν πρόσβαση λόγω θέσης σε πληροφορίες που αφορούν το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο που τρέχει εξ αιτίας απολιγνιτοποίησης στην περιοχή- δεν ακούστηκαν ποτέ τα τελευταία 5 χρόνια, δεν εξέφρασαν ουδεμία γνώμη η κάτι άλλο ως προς τα επενδυτικά πρότζεκτ των ολιγαρχιών κι άλλων μικρότερων επενδυτών της ενέργειας που τρέχουν στην περιοχή (ΑΠΕ, Αιολικά, φράγματα κλπ) που σε κάποιες περιπτώσεις, κι όχι αδικαιολόγητα, δημιουργούν έντονες αντιπαραθέσεις με τις τοπικές κοινωνίες που έφτασαν ακόμη και στα δικαστήρια. Τι να εικάσουμε για τους παραπάνω;
Η εταιρία και η κυβερνηση
Η μικρομεσαία Advent το 2022 αιφνιδίασε με την παρουσία της και την πρόταση της για τις κυψέλες υδρογόνου και έπεισε την κυβέρνηση να εκπροσωπήσει την χώρα στο «IPCEI Hy2Tech» δηλαδή στα «Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Important Projects of Common European Interest – ΙPCEI) για τη στήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της πρώτης βιομηχανικής ανάπτυξης στην αξιακή αλυσίδα της τεχνολογίας υδρογόνου. Μέχρι τότε η advent ήταν μια εταιρία με Ελληνικό και διεθνές χρώμα που λόγω του μεσαίου μεγέθους της αλλά και της μη δραστηριότητας της με την ελληνική πραγματικότητα βρισκόταν έξω από τα ραντάρ της κυβέρνησης που μοιράζει τους πόρους του ΕΣΠΑ, του ταμείου Δίκαιης Μετάβασης αλλά και του Ταμείου Ανάκαμψης σε φίλους και γνωστούς, έξω απο τα ραντάρ του πολιτικού συστήματος δηλαδή ακόμη και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά κι έξω από τα ραντάρ των Ελλήνων Ολιγαρχών της Ενέργειας που θέλουν το επενδυτικό ενεργειακό πλαίσιο να καλύπτεται κυρίως από τα δικά τους επενδυτικά πρότζεκτ.
Θα επιχειρήσουμε να φωτίσουμε ορισμένες πλευρές αυτής της υπόθεσης για δύο λόγους. Πρώτον διότι είναι μια επενδυτική πρόταση που προέρχεται από μια μικρομεσαία επιχείρηση καινοτομίας με ελληνικό χρώμα με αλλοδαπές αναφορές, που είναι ενταγμένη ως τεχνολογική εταιρία στον «Nasdaq» και δεύτερον γιατί την εγκεκριμένη επενδυτική πρόταση της εταιρίας από την ΕΕ το 2022, η κυβέρνηση την περίφερε στην Δυτική Μακεδονία έως τις Εκλογές του 2023 ως ένα μικρό ευρωπαϊκό κύπελλο που με τις 650 καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας θα άλλαζε το επενδυτικό τοπίο της περιοχής.
Η ΝΔ τόσο επί Άδωνη Γεωργιάδη ως υπουργού Ανάπτυξης όσο και στην συνέχεια με τον Νίκο Παπαθανάση αλλά και άλλους υπουργούς κι υφυπουργούς Περιβάλλοντος κι Ενέργειας που πέρασαν από την περιοχή, μη έχοντας άλλο χειροπιαστό αποτέλεσμα επένδυσης στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης πολιτεύτηκαν με το συγκεκριμένο έργο ως πρώτο μεγάλο αναπτυξιακό βήμα που θα φέρει κι άλλες τέτοιες επενδύσεις στην περιφέρεια. Aκόμη κι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόσο στις Περιφερειακές εκλογές του 2023 στην συγκέντρωση του Γ. Κασαπίδη (κλικ εδώ) όσο και το 2024 στις Ευρωεκλογές στην συγκέντρωση στον πεζόδρομο Κοζάνης (κλικ εδώ) μίλησε τουλάχιστον την πρώτη φορά με πολύ θετικά λόγια στήριξης της επένδυσης.
Ερωτηματικά για την κυβερνηση
Ορισμένα εύλογα ερωτηματικά δημιουργούνται σε κάθε ενδιαφερόμενο σχετικά με την προβληματικότητα που επικαλείται η κυβέρνησης.
Για παράδειγμα, στα τέλη του 2021 και αρχές του 2022 που η κυβέρνηση αποφάσισε να δεχθεί να την εκπροσωπήσει η advent στο φιλόδοξο ευρωπαϊκό προτζεκτ «IPCEI Hy2Tech», έγινε από πλευράς της ο στοιχειώδης έλεγχος στο Οικονομικό προφίλ της εταιρίας;
Ελέγχθηκαν οι μετοχικές της συνθέσεις το αξιόπιστο του επιχειρείν οι ισολογισμοί της κλπ.; και εάν έγιναν οι παραπάνω έλεγχοι σε τι συμπεράσματα κατέληξαν;
Εάν η εταιρία ελέγχθηκε στα οικονομικά της στοιχεία φαντάζομαι ότι αυτό θα εγινε στους ισολογισμούς χρήσης του 2021 που κατά πάσα πιθανότητα δεν εντοπίστηκε προβληματικότητα. Γιατί αλλιώς φαντάζει κάπως έωλο η κυβέρνηση να δέχεται να εκπροσωπήσει την χώρα σένα σημαντικό προτζεκτ καινοτομίας που ανοίγει η Ευρωπαϊκή επιτροπή μια εταιρία με προβληματικούς ισολογισμούς. Εάν όμως συνέβη το δεύτερο μιλάμε για κυβερνητικούς και υπουργικούς θεομπαίχτες που δεν ξέρουν που πατούν και που βρίσκονται και ίσως θα’πρεπε να ελεγχθούν και δικαστικά για βλάβη που προξένησαν στα συμφέροντα της χώρας λόγω της πολιτικής τους ανικανότητας.
Η απόφαση της ΕΕ
Στις 15 Ιουλίου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (κλικ εδώ) βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ενέκρινε (κλικ εδώ) «ένα σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ) για τη στήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της πρώτης βιομηχανικής ανάπτυξης στην αξιακή αλυσίδα της τεχνολογίας υδρογόνου. Το έργο, με την ονομασία «IPCEI Hy2Tech», εκπονήθηκε και κοινοποιήθηκε από δεκαπέντε κράτη μέλη: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ισπανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Τσεχία και Φινλανδία. Τα κράτη μέλη θα παράσχουν δημόσια χρηματοδότηση ύψους έως και 5,4 δισ. ευρώ, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε ιδιωτικές επενδύσεις ύψους επιπλέον 8,8 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτού του ΣΕΚΕΕ, 35 εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, στις οποίες περιλαμβάνονται μικρομεσαίες («ΜΜΕ») και νεοφυείς επιχειρήσεις, θα συμμετάσχουν σε 41 έργα».
Η Ελλάδα συμμετείχε στο συγκεκριμένο πρότζεκτ καινοτομίας της ΕΕ με 2 έργα το ένα από την εταιρία Β&Τ Composites (έργο H2CAT που περιλαμβάνει συστήματα αποθήκευσης H2) και την εταιρεία Advent (έργο Green HiPo που περιλαμβάνει Tεχνολογία παραγωγής H2 & Τεχνολογία κυψελών H2).
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε Κρατική ενίσχυση έως του ποσού των 800 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη, συνυπολογίζοντας και την διαθεσιμότητα πόρων».
Διευκρινίζουμε ότι η ΕΕ με την απόφαση της, δίδει την δυνατότητα στην Ελλάδα, χωρίς να εγείρονται ζητήματα ανταγωνισμού (κλικ εδώ), να χρηματοδοτήσει έως του ύψους των 800 εκ € από δικούς της πόρους τις συγκεκριμένες εταιρίες. Εάν δει κάποιος τις εγκρίσεις των υπόλοιπων έργων θα διαπιστώσει ότι οι εγκεκριμένος προϋπολογισμός για την Ελλάδα ήταν από τους υψηλότερους και αυτό μάλλον γιατί η αρμόδια Επιτροπή που εξέτασε το προφίλ των φακέλων υποψηφιότητας έκρινε ότι η Ελληνική πρόταση μέσω των δύο συγκεκριμένων εταιριών είναι από τις ελπιδοφόρες στην καινοτομία της αλυσίδας αξίας υδρογόνου.
Η Ευρωπαϊκή επιτροπή στην παραπάνω απόφαση, σημειώνει ότι «τα έργα ΣΕΚΕΕ ενέχουν σημαντικούς τεχνολογικούς και οικονομικούς κινδύνους, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη δημόσια στήριξη για την παροχή κινήτρων στις εταιρείες ώστε να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες επενδύσεις». Με λίγα λόγια η ΕΕ λέει ότι μπορεί το κράτος να «πετάξει» τα λεφτά του εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα στην καινοτομία αλλά από την άλλη εάν πετύχει η επένδυση και τα επιτεύγματα αποφέρουν επιπλέον καθαρά έσοδα, ορίζει ότι «οι εταιρείες που θα έχουν επωφεληθεί θα πρέπει να επιστρέψουν στα αντίστοιχα κράτη μέλη μέρος της ενίσχυσης που έλαβαν (μηχανισμός ανάκτησης)».
Ταυτόχρονα δεσμεύει τις συμμετέχουσες εταιρείες που λαμβάνουν τη κρατική στήριξη ότι θα διαδώσουν ευρέως τα αποτελέσματα του έργου στην ευρωπαϊκή επιστημονική κοινότητα και τη βιομηχανία, πέραν των εταιρειών και χωρών που συμμετέχουν στο ΣΕΚΕΕ, πράγμα που θα έχει θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Με λίγα λόγια τα οποία θετικά αποτελέσματα από την καινοτομία της advent που αφορά τις κυψέλες Η2 και τον τρόπο παραγωγής H2 θα γίνονταν κοινό κτήμα των εταιριών αλλά και της βιομηχανίας.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι μιλάμε για έναν κλασσικό αγώνα ημιαντοχής όπου ανάμεσα στις 35 εταιρίες ανταγωνιστές, νικητής θα’ναι η εταιρία που θα καταφέρει, όσο πιο σύντομα να ολοκληρώσει σε επίπεδο γραμμής παραγωγής την πατέντα της στο θέμα της παραγωγής H2 αλλά και στο ζήτημα των κυψελών H2. (κλίκ εδώ)
Η κυβέρνηση της ΝΔ "ροκάνιζε" το χρόνο
Η Ελλάδα στο συγκεκριμένο θέμα τα πήγε αρκετά άσχημα εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα κράτη που συμμετείχαν στα έργα του «IPCEI Hy2Tech». Σύμφωνα με στοιχεία που οι εταιρίες δικαιούχοι του προγράμματος για παράδειγμα όπως η HYVIA, McPhy και ELOGEN S.A.S. από Γαλλία, η Sunfire (Γερμανία), η Elcogen AS (Εσθονία) κι ορισμένες άλλες δημοσίευσαν στους ισοτόπους τους https://media.renaultgroup.com/, https://sunfire.de/en/, κλπ ότι έλαβαν Κρατικές ενισχύσεις από τις χώρες τους την ημερομηνία 15 Ιουλίου 2022 που η ΕΕ ενέκρινε τα σχέδια κρατικής ενίσχυσης. Αντίθετα, η Ελληνική κυβέρνηση για λόγους που δεν είναι γνωστοί, αποφάσισε να μην προχωρήσει άμεσα στην χρηματοδότηση του Green HiPo της Advent με τον προϋπολογισμό που έκρινε ότι άντεχε το κρατικό πορτοφόλι της, εν αντιθέσει με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που έπραξαν εντελώς διαφορετικά.
Γιατί όμως η κυβέρνηση καθυστέρησε 20 μήνες στην έναρξη διαδικασιών χρηματοδότησης του; Εάν δεν ήταν έτοιμη σε ότι αφορά τον μηχανισμό διεκπεραίωσης τότε μιλάμε για πρωτοφανές κυβερνητικό φιάσκο, αφού είναι γνωστό τοις πάσι ότι με τον Ν. 4872 / ΦΕΚ Α 247 / 10.12.2021 ιδρύθηκε η Ειδική υπηρεσία ΔΑΜ και οργανώθηκε με στελέχη από την δημόσια διοίκηση και με προσλήψεις κομματικών ημετέρων από την «αγορά» εργασίας.
Η Ελληνική κυβέρνηση δια του υπουργείου Οικονομικών άνοιξε μόλις τους πρώτους μήνες του 2024 τον δρόμο ώστε να μπορέσει η εταιρία να υποβάλλει τον φάκελο της στον ΔΑΜ, όταν οι ανταγωνιστές της είχαν ήδη λάβει από τον Ιούλιο του 2022 τις πρώτες προκαταβολές για να τρέξουν τις επενδύσεις τους.
Εάν η εταιρία κατέθετε τον φάκελο της το 2022 θα ελεγχόταν για τα οικονομικά στοιχεία των συνδεδεμένων εταιριών της του έτους 2021. Με το σημερινό αρνητικό αποτέλεσμα απένταξης η εταιρία κρίθηκε με οικονομικά στοιχεία του 2023. Επειδή οι ισολογισμοί των εταιριών που διαθέτουν πολυμετοχικές εταιρικές συνθέσεις μπορεί να διαφέρουν από χρόνια σε χρόνια, είτε επί το θετικότερο, είτε επί το αρνητικότερο, το ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι, εάν κρινόταν με τα Οικονομικά στοιχεία του 2021 που κρίθηκαν και οι άλλοι διεθνείς ανταγωνιστές της το αποτέλεσμα θα’ταν το ίδιο;
Στα ερωτήματα θα πρέπει να απαντήσουν τόσο το αρμόδιο υπουργείο αλλά και φορείς όπως Περιφέρεια που υποτίθεται «ενδιαφέρονται» για τις επενδύσεις στην Δυτ. Μακεδονία. Το ίδιο ισχύει και για την εταιρία, στην οποία απευθύνθηκε το vetonews, χωρίς ωστόσο να λάβει κάποια απάντηση, πλην της δήλωσης ότι "έχει κατατεθεί ένσταση" από πλευράς της.
Επενδύσεις σε τομείς της νεας τεχνολογίας
Η επένδυση της Advent σε συνδυασμό με την επένδυση της Ινντρακόμ που σχεδιάζεται επίσης στην Κοζάνη, αποτελούν επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας που σε διαρκή αλληλεπίδραση με τα Πολυτεχνικά τμήματα του ΠΔΜ αναμένεται να προσελκύσουν υψηλής τεχνολογικής στάθμης προσωπικό στις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Ας συνειδητοποιήσουν οι κρατούντες της κυβέρνησης ότι, η Κοζάνη κι η Πτολεμαΐδα δεν μπορούν να τραφούν με τα λιβάδια των φωτοβολταϊκών πάνελ κι από τις θηριώδης κατασκευές αιολικών στα βουνά της. Χρειάζονται θέσεις εργασίας και αυτές μπορεί να δημιουργηθούν μόνο με τέτοιες επιχειρήσεις.
Επίσης, τα χρήματα που προορίζονται για την δυτική Μακεδονία δεν μπορεί να κατευθύνονται σε συγκεκριμένες εταιρίες με "αρπαχτές" δήθεν κατάρτισης ανθρώπινου δυναμικού. Να επισημάνουμε οτι μόνο τα τρια ΕΒΕ, Κοζάνης, Καστοριάς και Φλώρινας θα διαχειριστούν μόλις 8,5 εκ € σε κατάρτιση (κλικ εδώ), ενώ η εταιρία ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ θα κατευθύνει για τον ίδιο λόγο σε συγκεκριμένη εταιρία το ποσό των 24 εκ € (κλικ εδώ) όταν μόνο 24 εκ € είναι η κρατική επιδότηση για την επένδυση της εταιρίας Advent.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι η συγκεκριμένη εταιρία έχει αγοράσει εκτάσεις στην περιοχή της Κοζάνης όπου θα δημιουργηθούν οι εγκαταστάσεις της ενώ διαθέτει γραφεία με ολιγάριθμο προσωπικό στην πόλη της Κοζάνης.
